Αφήγημα 1^ο

^{Ι. Μότσης}

Ο ήλιος έλουζε με  τις στερνές του ακτίνες τον Τόμαρο  και το βουνό, με την βρύση στην ρίζα της κορυφής του, πάνω απ’ το χωριό  είχε φορέσει το χρυσκόκκινο στέμμα του. Οι κάτοικοι του μικρού χωριού μάζευαν βιαστικά τις δουλειές της μέρας  πριν τους προλάβει η νύχτα.

Στην ανατολική πλευρά του χωριού  ήταν το κάστρο. Κτισμένο στο ξάγναντο, έβλεπε ως μακρυά κάτω  στην καταπράσινη κοιλάδα. Τα μικρά κτίσματα μέσα στο κάστρο κάλυπταν τις ανάγκες της φρουράς του κάστρου στην ειρήνη  και τον πόλεμο. 

΄Εκτο :  Οι οπλαρχηγοί που έλαβαν μέρος στη μάχη για την κατά-ληψη της Σκάλας της Παραμυθιάς

του Μαριου Μπίκα

Οι Ζωτικιώτες οπλαρχηγοί αδελφοί Καρρά, Αθανάσιος (αριστερά) και Γεώργιος. Στο βάθος (βέλος) υπήρχε το λημέρι του Γιώργου Καρρά.

Φωτό:    Από το Αρχείο του  Καρρά Παν. Προέδρου της ΑΖΑ

του Μαριου Μπίκα

Οι οπλαρχηγοί που έλαβαν μέρος στη μάχη για την κατάληψη της Σκάλας της Παραμυθιάς

Οι αδελφοί Καρρά  ανεβαίνουν στη Βριτζάχα

Οι βαριές μόνιμες και έκτακτες[1] φορολογίες  που επέβαλαν οι  Τούρκοι στους Ζωτικιώτες και στους κατοίκους  της γύρω περιοχής και όλα τα δεινά που τους προκαλούσαν τα τούρκικα αποσπάσματα και οι αλβανικές συμμορίες, όπως αυθαίρετες συλλήψεις, βιασμούς γυναικών,  βασανισμούς,  φυλακίσεις, δολοφονίες και  εξορίες, ανάγκασαν τους αδελφούς Καρρά να βγουν στο βουνό,  στην ξακουστή Βριτζάχα.

Στη Βριτζάχα σχημάτισαν το 1909  αντάρτικο Σώμα.  Το Σώμα τους, το μεγαλύτερο στην περιοχή ( σταδιακά έφθασε τους 250 άντρες), τέθηκε κάτω από τις εντολές και διαταγές  του Ηπειρωτικού Κομιτάτου και στη συνέχεια (1912)  του Αρχηγείου του ελληνικού στρατού,  δρώντας  αποτελεσματικά σ’ όλη την περιοχή δυτικά των Ιωαννίνων μέχρι την απελευθέρωση της Ηπείρου (23.02.1913).

  του Μαριου Μπίκα

Οι οπλαρχηγοί που έλαβαν μέρος στη μάχη για την κατάληψη της Σκάλας της  Παραμυθιάς

Οι αδελφοί Καρρά,  Γεώργιος και Αθανάσιος

          Το χωριό Ζωτικό (παλιά Λιβίκιστα)

Πότε ιδρύθηκε το χωριό Ζωτικό είναι άγνωστο. Η ύπαρξη όμως αρχαίου τείχους σε λόφο με την ονομασία « Παλιόκαστρο », μαρτυρεί ότι εδώ υπήρξε αρχαίος οικισμός, πάνω στον οποίο ή πλησίον του δημιουργήθηκε νέος και  με την πάροδο των αιώνων πήρε τη μορφή του σημερινού χωριού.