adelfotita  Αδελφότητα Ζωτικιωτών Αθήνας”

Σύλλογος Ζωτικιωτών "Η ΒΡΥΤΖΑΧΑ"   

Σύνδεση / εγγραφή

Αρχείο φωτογραφιών

Η Αδελφότητα Ζωτικιωτών στο Facebook

zotiko 2

Ο Σύλλογος Ζωτικιωτών στο Facebook

vrytzacha

Διαδικτυυακές Δημ. Υπηρεσίες

Screenshot 2023 04 27 at 1.38.35 PM

Ελληνικό Κτηματολόγιο

Screenshot 2023 04 27 at 1.48.41 PM

Α.Α.Δ.Ε.

Screenshot 2023 04 27 at 10.27.29 PM

Screenshot 2023 04 28 at 12.10.11 AM

Στα χρόνια που πέρασαν - Μέρος 2.

του Μαριου Μπίκα

Οι οπλαρχηγοί που έλαβαν μέρος στη μάχη για την κατάληψη της Σκάλας της Παραμυθιάς

Οι αδελφοί Καρρά  ανεβαίνουν στη Βριτζάχα

Οι βαριές μόνιμες και έκτακτες[1] φορολογίες  που επέβαλαν οι  Τούρκοι στους Ζωτικιώτες και στους κατοίκους  της γύρω περιοχής και όλα τα δεινά που τους προκαλούσαν τα τούρκικα αποσπάσματα και οι αλβανικές συμμορίες, όπως αυθαίρετες συλλήψεις, βιασμούς γυναικών,  βασανισμούς,  φυλακίσεις, δολοφονίες και  εξορίες, ανάγκασαν τους αδελφούς Καρρά να βγουν στο βουνό,  στην ξακουστή Βριτζάχα.

Στη Βριτζάχα σχημάτισαν το 1909  αντάρτικο Σώμα.  Το Σώμα τους, το μεγαλύτερο στην περιοχή ( σταδιακά έφθασε τους 250 άντρες), τέθηκε κάτω από τις εντολές και διαταγές  του Ηπειρωτικού Κομιτάτου και στη συνέχεια (1912)  του Αρχηγείου του ελληνικού στρατού,  δρώντας  αποτελεσματικά σ’ όλη την περιοχή δυτικά των Ιωαννίνων μέχρι την απελευθέρωση της Ηπείρου (23.02.1913).

Η ζωή των οπλαρχηγών

Πολλοί απ’ τους  οπλαρχηγούς του 1912 – 1913 υπήρξαν ληστές. Ληστές υπήρξαν ο Σπύρος Κρομμύδας, ο Νικόλαος Κουτούπης και πολλοί άλλοι. Πολεμώντας τον Τούρκο κατακτητή,  δεν μπορούσαν να παραμένουν στις εστίες τους, αποκρούοντες από κει τις συνεχείς εφόδους των τούρκικων αποσπασμάτων. Γι’ αυτό  έβγαιναν στα βουνά, όπου ζούσαν σαν τα αγρίμια. Την ημέρα συνήθως κρύβονταν στις σπηλιές, στις χαράδρες  και στα ρουμάνια και τη νύχτα πότε πλησίαζαν τις στάνες και τα σπίτια που βρίσκονταν στην άκρη των χωριών για  να βρουν τροφή και πότε μάχονταν εναντίον των Τούρκων και των αλβανικών συμμοριών. Οι διάφορες καιρικές συνθήκες, βροχή, αέρας, κρύο (ενίοτε έφθανε τους – 15ο βαθμούς) και χιόνια, δεν άλλαζαν τον τρόπο ζωής τους

Το λημέρι του Γιώργου Καρρά : 

Φωτό: Από το Αρχείο του Παναγιώτη Καρρά, Προέδρου της Α.Ζ.Α.   

Ο Π. Κ. :  « Σύμφωνα με πληροφορίες, το λημέρι και η σπηλιά του Γιώργου Καρά ήταν  στο σημείο που διακρίνεται το βέλος. Η σπηλιά  ήταν τόσο μεγάλη ώστε κατέληγε στην πίσω πλευρά της Βριτζάχας.  Σήμερα, λόγω των κατολισθήσεων, μόλις διακρίνει κανείς  τη είσοδό της ».

- Αφροδίτης–Μαρίας Κωνσταντίνου Θεμελή, μαθήτριας  Α ΄. Λυκείου Πεδινής Ιωαννίνων « Τα τοπωνύμια του Ζωτικού », 2012. 

Μαζί μ’ αυτούς υπόφεραν κυρίως και οι οικογένειες τους.  Τούρκικα αποσπάσματα με την παραμικρή αφορμή εκστράτευαν  στα χωριά τους. Εκεί παρέμεναν μέρες, ζώντας εις βάρος των χωριανών τους.  Όταν δεν μπορούσαν να συλλάβουν τους καταζητούμενους, πυρπολούσαν τις οικίες τους, συλλάμβαναν στενά συγγενικά τους πρόσωπα, όπως σύζυγο, παιδιά, γέροντες γονείς, αδέρφια και αδερφές και, αφού τα ανάκριναν και τα βασάνιζαν μέχρι εξαντλήσεως, τα  εξόριζαν[2] σε μακρινά μέρη ή τα έριχναν στα μπουντρούμια των φυλακών του κάστρου των Ιωαννίνων.

Ορισμένοι από τους οπλαρχηγούς του Ι912 - 1913 κατόπιν πρότασης της Ηπειρωτικής Εταιρίας Αθηνών, προκειμένου να αποκατασταθεί η ησυχία στην περιοχή τους, αναγκάστηκαν να αυτοεξορισθούν για χρόνια στην τότε ελεύθερη Ελλάδα. (παράδειγμα Πουτέτσης και Κρομμύδας[3]) και να επιστρέψουν με την κήρυξη των Βαλκανικών πολέμων.

Ο Κρομμύδας βγήκε στο βουνό, επειδή σκότωσε κάποιον Τούρκο. Ο Γεώργιος Καρράς, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, επειδή μάλωσε τη γυναίκα του ο αγάς του χωριού του. Η πραγματική όμως αιτία ήταν η αγάπη τους για την απελευθέρωση της Ηπείρου.

Πόσοι συγγενείς και χωριανοί των οπλαρχηγών Καρρά συνελήφθηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν ή φονεύτηκαν κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας στην ΄Ηπειρο, επειδή οι Τούρκοι εκδικήθηκαν τα ανδραγαθήματά τους;  Η καταγραφή των ανδραγαθημάτων αυτών θα αποτελούσε ένα μικρό φόρο τιμής προς τους Ζωτικιώτες  ήρωες, κυρίως σήμερα, που μερικοί προσπαθούν να απομυθοποιήσουν πραγματικά ιστορικά γεγονότα, όπως το ολοκαύτωμα των Σουλιωτισσών στο Ζάλογγο (1803), γνωστό ως Χορός του Ζαλόγγου.

Η  Σκάλα της Παραμυθιάς και η στρατιωτική της σημασία

Η Σκάλα της Παραμυθιάς είναι  φαράγγι πλησίον και βορειοανατολικά της Παραμυθιάς μέσα από το οποίο περνούσε ως το  1933 ο δρόμος Γιάννενα -  Παραμυθιά – Πάργα και τ’ ανάπαλι. Οι Τούρκοι είχαν αντιληφθεί τη μεγάλη στρατιωτική της σημασία και την είχαν οχυρώσει κατά τέτοιο τρόπο, ώστε η  κατάληψή της  από τους ΄Ελληνες δεν ήταν εύκολη επιχείρηση. Τα οχυρά που την έκαναν απόρθητη ήταν το Κάστρο του Ελευθεροχωρίου,  ο Τούρκικος σταθμός στον ομώνυμο Πλάτανο και η Κούλια στον αυχένα της οροσειράς από την πλευρά του Κορύλα. Τα οχυρά αυτά  επάνδρωνε μεγάλος αριθμός στρατιωτών, εξοπλισμένων με τα πλέον σύγχρονα της εποχής όπλα.  

Επειδή η κατάληψη της Σκάλας της Παραμυθιάς από τους ΄Ελληνες θα διευκόλυνε την απελευθέρωση των Ιωαννίνων,  που από τις 5.10.1912 ήταν στενά πολιορκημένα,  οι διαταγές του Δημήτρη Τ. Νότη Μπότσαρη (αρχές Νοεμβρίου 1912) προς τους οπλαρχηγούς των αντάρτικων Σωμάτων Γεώργιο Καρρά και Νικόλαο Κουτούπη  ήταν ξεκάθαρες : Να καταληφθεί πάση θυσία η Σκάλα της Παραμυθιάς .

-   Κ. Δ. Στεργιοπούλου« Το Μικτόν Ηπειρωτικόν Στράτευμα κατά την ελευθέρωση της Ηπείρου (Οκτώβριος – Νοέμβριος 1912), Αθήνα 1968,

                   ( Στις παρακάτω επιστολές διατηρείται η ανορθογραφία)

 

 Ο οπλαρχηγός Νάσιο Καρράς με τη σύζυγό του Πανάγιω.

Η Πανάγιω είναι μάνα του Φώτο Κίτσιου και του Γιάννη  Καρρά.

Και οι δυο έλαβαν μέρος στην Εθνική Αντίσταση 1941-1945. Ο πρώτος ως ανθυπολοχαγός,  ενώ ο δεύτερος ως πολεμιστής.

 (Φωτό : Από το Αρχείο του Παναγιώτη Καρρά , Προέδρου της Α.Ζ.Α. )

 (…)   « Αριθμ. 53.

Οπλαρχηγούς  Γ.  Καρράν και Ν. Κουτούπην, 

Διατάσσω την κατάληψιν της Σκάλας της Παραμυθιάς συγχρόνως δε εξουσιοδοτώ αμφοτέρους όπως μετέρχεσθε παν μέσον δια την εξυπηρέτησιν του επιδιωκομένου σκοπού υπό των χωρικών προς τους οποίους δίδω την εντολήν να είναι πρόθυμοι εις ό,τι τους χρειάζεσθε.

                                                                   Ζώριστα[4]   2  Νβρίου 1912

                                                                   [Μπότσαρης]

(…)  Αριθ.54

          Προς τους οπλαρχηγούς Κουτούπην και Καρράν.

Διατάσσω όπως διοργανώσητε τα χωριά της περιφερείας Σας και διορίσητε ομαδάρχας εκείνους τους οποίους νομίζετε ικανοτέρους ώστε να μαζεύονται γρήγορα οι οπλοφόροι οσάκις η ανάγκη το καλεί.

                                                                Ζώριστα 2  Νβρίου 1912

                                                                       [ Μπότσαρης ]»

Στις επιστολές  υπ’ αριθμ. 53 και 54  ημερομηνίας 2 Νοεμβρίου 1912 ο υπολοχαγός Δημήτριος Νότη Τ. Μπότσαρης, αρχηγός του Μικτού Στρατεύματος Ηπείρου, διέταξε  τους οπλαρχηγούς Νικόλαο Κουτούπη και Γεώργιο Καρρά να καταλάβουν τη Σκάλα της Παραμυθιάς. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού τους εξουσιοδότησε να  χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο προς τους χωρικούς οι οποίοι επιδείκνυαν απροθυμία να υπακούσουν στις διαταγές τους.  Επίσης, για την καλύτερη οργάνωση των Σωμάτων τους και την ταχεία συγκέντρωση των ανδρών, τους διατάσει να διορίζουν στα χωριά  τους ικανότερους ομαδάρχες.

-  Βασίλη Κραψίτη:   Νικόλαος Χρ. Κουτούπης , Αθήνα 1978, σελ. 8.

(Από το Αρχείο του Γεωργίου Ζαρανίκα)

(…) Υπήρχαν βέβαια οι διαταγές του αρμόδιου του αγώνα Δημ. Μπότσαρη για βίαιη επιστράτευση και υποταγή των χωρικών στους ανωτέρους τους, μέχρι ακόμα και τη σύλληψή τους και αποστολή στο Αρχηγείο (…) 

Η εσωτερικότητα των οπλαρχηγών Κουτούπη και Καρρά, που φλογίζονταν από τον ιδεαλισμό του χρέους και η σωστή – σαν εμπειροπόλεμοι που ήταν – εκτίμηση της όλης κατάστασης, τους έφερε στην άμεση και πιστή εκτέλεση των συνεχών διαταγών του Αρχηγού τους Δημ. Μπότσαρη » (…)

Μετάτη λήψη των επιστολών  υπ’ αριθ. 53 και 54 ο Νικόλαος Κουτού-πης και ο Γεώργιος Καρράς κάλεσαν στο Πόποβο όλους τους αρχηγούς και οπλαρχηγούς των αντάρτικων και εθελοντικών Σωμάτων της περιοχής.  Εκεί, αφού τους έκαναν γνωστό το περιεχόμενό των επιστολών αυτών και συζήτησαν  από κοινού την εμπόλεμο κατάσταση,  συνέταξαν την υπ’ αριθ. 140 / 5 Νοεμβρίου 1912 επιστολή, την οποία και απέστειλαν με τις υπογραφές όλων προς το Δημήτρη Νότη Τ. Μπότσαρη (Βλ. παρακάτω)

Στην επιστολή αυτή, το περιεχόμενο της οποίας διαφέρει κατά πολύ από το περιεχόμενο των άλλων  επιστολών,  περιέχονται οι  εξής σημαντικές παρατηρήσεις και προτάσεις  :

Για την κατάληψη της Σκάλας της Παραμυθιάς, προτείνουν πρώτα ο ελληνικός στρατός να καταλάβει το βουνό Σάββα, κόβοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τη συγκοινωνία Πλέσσα (σήμερα Αγία Αναστασία)-  Ιωάννινα και ύστερα να επιτεθούν τα Σώματά τους εναντίον των Τούρκων του Ελευθεροχωρίου και της γύρω περιοχής. Στη συνέχεια διαμαρτύρονται για τη μη αποστολή όπλων.  Η έλλειψη όπλων καθιστά τα σώματά τους ανίκανα να επιτεθούν εναντίον ακόμα και των 20 – 25 Τούρκων Παραμυθιωτών που μετέβηκαν στα Γιάννενα για τη μεταφορά πολεμοφοδίων. Αν είχαν όπλα, θα μπορούσαν να φονεύσουν τους Τούρκους αυτούς και να πάρουν μαζί με τον οπλισμό τους και όλα τα υπόλοιπα πράγματα.

Επίσης αναφέρουν ότι θα αποστείλουν επιστολή και στον Αρχηγό  Μάνο στη Μανωλέσα και παρακαλούν το Μπότσαρη, αφού συνεννοηθεί με το Μάνο, να τον παρακαλέσει να καταλάβει το βουνό Σάββα και την Πλέσσα και να χτυπήσει και τους Παραμυθιώτες Τούρκους που θα επιστρέφουν με τα φορτία όπλων από τα Γιάννινα.

Για τις προτάσεις που περιέχονται στην επιστολή αυτή, ο Στρατηγός Δημήτριος Νότη Τ. Μπότσαρης, στην υπό ημερομηνία 01.06.1978  επι-στολή του προς το Σύλλογο Φίλοι του Σουλίου,  γράφει : 

« Εις την επιστολήν των οπλαρχηγών προς εμέ, εν σχέσει με την επιχείρησιν καταλήψεως της Σκάλας της Παραμυθιάς, κατά την οποίαν έπεσε (σ.σ. ο Ν. Κουτούπης ), παρουσιάζονται απόψεις ορθαί εις πολλά σημεία». 

(Πηγή  : Βασίλη Κραψίτη : Νικόλαος Χρ. Κουτούπης (ό.α.) σελ. 11)

-   Του Κ.Δ, Στεργιοπούλου (ό.α.)

        Σελ. 205  -  207

«  Αρ.140 [ Α.Μ.]

               Εν Ποπόβω τη 5 Νοεμβρίου 1912

Προς τον Αρχηγόν Δημ. Τ. Βότσαρην

                                                          Εις Ζ ώ ρ ι σ τ α ν

Κύριε Αρχηγέ,

Ελάβαμεν τας δύο επιστολάς εις την μίαν είδομεν να μας διατάσετε να καταλάβομεν τη σκάλα και να κόψωμεν την συγκοινωνίαν Παραμυθιάς – Ιωαννίνων, εις δε την άλλην να διορίσωμεν Σωματάρχες εις τα χωρία και να τους προσκαλώμεν όταν το καλεί η ανάγκη να χτυπώμεν τον εχθρόν.

Εάν θέλετε Κύριε Αρχηγέ να εργασθώμεν και να κόψωμεν την συγκοινωνίαν Παραμυθιάς – Ιωαννίνων ημείς απ’ εδώ δεν δυνάμεθα να το πράξωμεν εάν δεν στείλης άνδρας ιδικούς σου ικανούς να πιάσουν το βουνό Σάββα, να κόψουν αυτοί απ’ εκεί την συγκοινωνίαν των Ιωαννίνων,  να εξασφαλισθώσιν και τα χωρία εκείνα, ότι αφού κτυπήσωμεν ημείς εδώ τας  προφυλακάς της Παραμυθιάς εις το Κάστρο του Ελευθεροχωρίου  και πιάσωμεν την σκάλα και εμποδίσωμεν την διάβασιν των τούρκων, δεν θα ημπορούν οι Τούρκοι να περάσουν από του Πλέσσα και κάτω να κάψουν τα χωριά και να έλθωμεν να μας προσβάλωσιν και ημάς από τα νώτα. Όταν πιασθεί το βουνό Σάββα ή από του Πλέσσα και εμποδίσητε την διάβασιν των Τούρκων των Ιωαννίνων προς τα μέρη μας τότε αμέσως να μας ειδοποιήσουν και ημάς εδώ να πιάσωμεν την σκάλα και να κτυπήσωμεν των προφυλακών και τους εξαναγκάσωμεν να περιορισθώσιν εις την Παραμυθιάν και να τους πολιορκήσωμεν εκεί.

Επληροφορήθημεν ότι (20) είκοσι είς (25) Τούρκοι Παραμυθιώται επέρασαν σήμερον το πρωί με άλογα και πηγαίνουν στα Ιωάννινα να πάρουν πολεμοφόδια  και άλλα χρειώδη μεταξύ των οποίων ευρίσκονται και μερικοί επιφανείς αγάδες. Εάν μας είχον έλθει τα όπλα από την Φιλιπιάδα και να είχατε πιάσει την θέσιν Σάββα ημείς εδώ θα κατελαμβάνομεν τας επικαίρους θέσεις  και θα εκτυπούσαμεν των Τούρκων τώρα όπου θα επιστρέφωσιν από τα Ιωάννινα να πάρωμεν και τα όπλα των και τα φισίγγια και λοιπά πράγματά των με τα ζώα των και να φονεύσωμεν και τους Αγάδες και αν τους συνοδεύη  και στρατός να έλθη προς ενίσχυσιν της Πα-ραμυθιάς θα τους εκτυπούσαμεν και θα τους εφονεύομεν, διότι  άνδρας έχομεν αλλά όπλα καλά δεν έχομεν  ει μη (30) τριάκοντα και άλλα τόσα εις το σώμα του Δεληγιαννάκη, ο οποίος ήλθεν εδώ να συνεργασθώμεν κατά διαταγήν του Γεν. Αρχηγείου. Εάν όμως Υμείς δύνασθε ή προλάβητε να μην έχουν επιστρέψει να στείλετε 50  - 100 άνδρας να καταλάβωσιν την θέσιν Σάββα και κάτω παρά το Πλέσσα και άλλας θέσεις, όχι μόνον θα τους εφόνευον όλους και θα έπερναν και τα πολεμοφόδια των αλλά θα συνετέλουν να επισπεύσωμεν και απ’ εδώ την κατάληψιν της σκάλας και να κτυπήσωμεν του Κάστρου και των λοιπών προφυλακών και να τους περιορίσωμεν και πολιορκήσωμεν εντός της Παραμυθιάς. Δια τον σκοπόν τούτον γράφωμεν εις Μανωλέσα και του Αρχηγού Μάνου και συνενοηθείτε μετ’ αυτού και παρακαλέσετε τον  και ίσως έλθη ο ίδιος να καταλάβη του Σάββα και τα πέριξ του Πλέσσα να μας διευκολύνη την εργασίαν μας και ημών και να φονεύση και τους Τούρκους που θα επιστρέφουν εδώ από τα Ιωάννινα, και θα έλθη προθύμως αφού μάθη και από ημάς και σας ότι οι Τούρκοι ήλθον στα Ιωάννινα δια να πάρουν όπλα και πολεμοφόδια, και μάλιστα ενώ δεν ευρίκεται και πολύ μακράν αφού είναι στην Μανωλέσα.

                              Μετ’ υπολήψεως και αγάπης

                                              Οι Αρχηγοί

                         Νικόλαος Κουτούπης, Μαρ. Δεληγιαννάκης

                                Οι οπλαρχηγοί και Σωματάρχαι

                     Βασίλειος Βερναδάκης, Γεώργ. Καράς, Σπυρ. Γιώτης

                  Λάμπρος Σταυρόπουλος, Κίτσος Κέλαις, Κώστας Ράπτης

                                        Θανάσης Καράς

Μνήμες για τον Γεώργιο Καρρά

-  Ο Κωνσταντίνος Καρράς (Ποταμιά Γλυκής) απόγονος των Καρ-ραίων Ζωτικού.

«  Το σπίτι του οπλαρχηγού Γιώργου Καρρά και το δικό μας ήταν στο Ζωτικό[5] στην ίδια γειτονιά. Ο Γιώργος ήταν δυνατός άντρας, καλός και δίκαιος. Η γυναίκα του μας έλεγε ότι ήταν πουλί άπιαστο. Πολέμαγε με τους Τούρκους και τους έφευγε μέσα από τα χέρια. Στο Ζωτικό ακόμα υπάρχει η τοποθεσία με το όνομα « Το λημέρι του Γιώργου Καρρά » Όταν πήραν τη Σκάλα της Παραμυθιάς, ο Γιώργος Καρράς έπιασε αιχμάλωτους πολλούς Τούρκους και, ενώ τους είπε ότι θα τους παν στα Γιάννενα, αργότερα κατόπιν διαταγής των ανωτέρων του, τους εκτέλεσε όλους »

-  Ο Κώστας Καρράς (Μουκοβίνα) (εγγονός του Γεωργίου Καρρά)

«  Ο οπλαρχηγός Γιώργος Καρράς ήταν παππούς μου, από τον πατέρα μου το Δημήτρη. Ψηλά στη Βριτζάχα σώζονται ακόμα σήμερα οι τοποθεσίες με τα ονόματα  « Το λημέρι και η τρύπα (σπηλιά) του Γιώργου Καρρά ».

Το χωριό μας την εποχή της Τουρκοκρατίας ήταν τσιφλίκι του Πρόνιου, μεγάλου αγά της Παραμυθιάς. Σ’ αυτόν οι χωριανοί μας έδιναν όλους τους φόρους από τα χωράφια και τα ζώα και οι γυναίκες του πήγαιναν ακόμα και ζαλίκια τσάκνα, για το προσάναμμα της φωτιάς. Μια φορά πρόσφερε στις γυναίκες καφέ. Αυτές αρνήθηκαν. Και τότε ο αγάς, για να δείξει την ανθρωπιά του, τους είπε : 

   -  Πιέτε τον καφέ, γιατί δεν είναι και γομάρι ο Μπέης;

Μια μέρα η γυναίκα του Γιώργου Καρρά, η Βασιλική πήγε να κόψει καλαμιά στα χωράφια του χωριού μας. Ο αγάς, όταν το ’μαθε, τη μάλωσε. Από τότε ο Γιώργος στράφηκε  εναντίον του. Γι’ αυτό όταν μια φορά οι χωριανοί μας ξεκίνησαν για την Κοσμηρά των Ιωαννίνων, για να παραδώσουν στη γυναίκα του Πρόνιου τους φόρους (βούτυρο και γεννήματα ), ο Γιώργος Καρράς βγήκε μπροστά.: 

-  Πίσω, τους είπε. Πάτε στα σπίτια σας. Αντί για σας θα πάω εγώ στην Κοσμηρά «  να δώσω τους φόρους » στη γυναίκα του αγά.

Και πράγματι πήγε μόνος του. Κι όταν συναντήθηκε  με τη γυναίκα του Πρόνιου, αντί να της παραδώσει τους φόρους, την απήγαγε, σκοτώνοντας κι όλους τους συνοδούς της.

Μόλις έμαθε ο Πρόνιος ότι ο Γ.Κ. απήγαγε τη γυναίκα του, έστειλε αμέσως στο Ζωτικό εξήντα στρατιώτες, για να τον σκοτώσουν. Την ημέρα αυτή ο Γιώργος ήταν στο σπίτι της πεθεράς του, στην οποία είχε πάει σώγαμπρος. Σα βγήκε η πεθερά του στην αυλή και είδε ότι οι Τούρκοι στρατιώτες είχαν κυκλώσει το σπίτι της, μπήκε μέσα και είπε στο Γιώργο :

-  Γιωργάκη μου σ’ έχουν κλεισμένο.

Αμέσως ο Γιωργάκης βγήκε έξω και φωνάζοντας δυνατά, κάντε ρούγα (δρόμο), σας έφαγα όλους, έφυγε για το βουνό. Μετά από μέρες άφησε ελεύθερη τη γυναίκα του Πρόνιου χωρίς να τη βασανίσει ή να τη θίξει ηθικά.

Ύστερα από το επεισόδιο αυτό, ο Γιώργος Καρράς βγήκε στο βουνό. Εκεί μαζί με τον αδερφό του το Νάσιο  σχημάτισε μεγάλο αντάρτικο Σώμα από το Ζωτικό και τα γύρω χωριά. Με το Σώμα αυτό έλαβε μέρος σε πολλές μάχες.

Όταν το Νοέμβρη του 1912 οι ΄Ελληνες κατέλαβαν τη Σκάλα της Παραμυθιάς, στην οποία συμμετείχε με 150 άντρες, έπιασε 40 Τούρκους αιχμάλωτους. Πηγαίνοντάς τους για τα Γιάννενα, πήρε τηλέφωνο το Μέραρχο και τον ρώτησε τι να τους κάνει. Και ο Μέραρχος του απάντησε :

-  Αν με ρωτάς, για να σου πω  τι να τους κάνεις;  πρέπει να σ’ απολύσω από αρχηγό Σώματος.

Ο Γιώργος, μετά την απάντηση του Μεράρχου, έδωσε διαταγή να τους εκτελέσουν όλους.

Στο Κεράσοβο υπήρχε τούρκικος Σταθμός από είκοσι στρατιώτες και χωροφύλακες, που με την παραμικρή υποψία έκαναν εφόδους στα γειτονικά χωριά και έψαχναν για αντάρτες. Όταν όμως  δεν έβρισκαν αντάρτες, τότε βίαζαν τις γυναίκες και  βασάνιζαν ακόμα και τα μικρά παιδιά.  Ο Γιώργος, αφού πήρε εντολή από το Αρχηγείο Στρατού να διαλύσει το σταθμό αυτόν, νύκτα έκανε με το Σώμα του επίθεση και τους εκτέλεσε όλους ».

 Διευκρίνιση (διόρθωση): Στις εφημερίδες : Θεσπρωτική Ηγουμενίτσας (24.05.2013) και Νέοι Αγώνες Ιωαννίνων (07.06.2013) αναδημοσιεύτηκε φωτογραφία από το ημερολόγιο του Συλλόγου Ζωτικιωτών Βριτζάχα Ιωαννίνων (Ιούλιος 2013).  Τα εικονιζόμενα στη φωτογραφία πρόσωπα δεν είναι ως αναγράφεται ο οπλαρχηγός Γεώργιος Καρράς με τη σύζυγό του Βασιλική. (Μαρτυρία του υπέργηρου Ζωτικιώτη Γιάννη Καρρά, ανιψιού του οπλαρχηγού Γιώργου Καρρά )

Βιβλιογραφία

-  Βασίλη Κραψίτη:   Νικόλαος  Χρ. Κουτούπης, Αθήνα 1978

-  Κ. Δ. Στεργιοπούλου« Το Μικτόν Ηπειρωτικόν Στράτευμα κατά την ελευθέρωση της Ηπείρου (Οκτώβριος – Νοέμβριος 1912 »), Αθήνα 1968

-   Γεωργίου Μάνου: « Καπετάν Κρομμύδας », Ιωάννινα 2002

-   Πάνου Δημ. Τζιόβα: « Η Βερενίκη »,  Ιωάννινα 2005

-Αφροδίτης–Μαρίας Κωνσταντίνου Θεμελή, μαθήτριας  Α ΄. Λυκείου Πεδινής Ιωαννίνων « Τα τοπωνύμια του Ζωτικού », 2012

                                                        (Συνεχίζεται με τους οπλαρχηγούς Καρρά)

 

 

Στα χρόνια που πέρασαν - Μέρος 1.

 

 


[1]. Πάνου Δημ. Τζιόβα : « Η Βερενίκη »,  Ιωάννινα 2005, σελ. 73 : « Ακόμα επεβλήθηκαν οι φόροι νουζούλ μεντελή ….  και σουρσάτ μεντελή … »

[2]. Τη μάνα του Κρομμύδα, για να τον εκδικηθούν οι Τούρκοι, την εξόρισαν στην Οχρίδα.  ( Γεωργίου Μάνου : « Καπετάν Κρομμύδας », Ιωάννινα 2002, σελ. 81

[3]. Γεωργίου Μάνου : « Καπετάν Κρομμύδας » (ό.α.) σελ. 73 έ. 75

 

[4]. σ.σ Το χωριό Ζώριστα  το 1928 μετονομάστηκε σε Πεντόλακκο.

[5]. Το Ζωτικό βρίσκεται βορειοανατολικά του Σουλίου και όχι νοτιοανατολικά όπως εκ παραδρομής εγγράφει στην  προηγούμενη συνέχεια.

Γιορτή Αδελφότητας 2025

Adelfotita

 

Τοπολαλιά

 

Οι γειτονιές μας

ΒΡΥΤΖΑΧΑ web tv

Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι

dd

Μετεωρολογικός σταθμός Ζωτικού

Screenshot 2023 04 27 at 5.14.24 PM

Screenshot 2023 04 27 at 10.43.18 PM

Ellinomatheia1

Screenshot 2023 04 27 at 11.18.15 PM

Λογοτεχνία

Μανώλης Αναγνωστάκης

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ

Ο Αμερικάνος

Χὰνς Κρίστιαν Ἄντερσεν - Τὸ κοριτσάκι μὲ τὰ σπίρτα

Ο Φωτεινός

Η ιστορία του Ζωτικού

Συμβόλαιο αγοροπωλησίας Ζωτικού

Μύθος και Λόγος - Μέρος 2.

Η εξέλιξη του πληθυσμού του Ζωτικού από την απελευθέρωσή του από τους Τούρκους έως σήμερα

ΖΩΤΙΚΟ (ΛΙΒΙΚΙΣΤΑ) ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Έρευνες

Το Μαντήλι στην λογοτεχνία - ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ

Γραμματικοί και Συντακτικοί Κανόνες του Ιδιώματος

ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ και την λογοτεχνία - Μέρος 2.

Το Μαντήλι στην λογοτεχνία - ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ

Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΖΩΤΙΚΟ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Το Ζωτικο στις τέχνες - Φρειδερίκη Παπαζήκου

Το Ζωτικο στις τέχνες - Φώτης Μότσης

Αφηγήσεις

Αφιερώματα

Περιηγήσεις

periigiseis

Γιορτές

giortes

Δημιουργίες

dimiourgies

Παρουσιάσεις

parousiaseis