
Ξύπνησα σήμερα το πρωί από ένα παράξενο τηλεφώνημα από την κολλητή μου να τσιρίζει «Χρόνια Πολλά γυναικάρα μου!» και άλλα τέτοια περίεργα που ομολογώ δεν ήμουν σε θέση να κατανοήσω. Πόσα κλείνω; Ήταν η πρώτη μου σκέψη. Η δεύτερη φυσικά ήταν ότι έξω χιονίζει και χιόνι τον Αύγουστο.. ε, είναι κάπως δύσκολο. Άρα δεν έχω γενέθλια. Κοίταξα το ημερολόγιο. 8 Μαρτίου. Ένα post αφιερωμένο σε όλες τις «βασανισμένες γυναίκες» από την ίδια ξεκαθάρισε κάπως το τοπίο. Είναι η Ημέρα της Γυναίκας. Χαμογέλασα. Να ένας λόγος να γιορτάζεις.
Μπορεί πολλοί να θεωρούν μάλλον ανούσια την γιορτή αυτή ή να την εκλαμβάνουν σαν μια απλή τιμητική στο ωραίο φύλο, κάτι για να τις κάνουμε «να μην γκρινιάζουν ότι νιώθουν ασήμαντες». Κάτι σαν τον Άγιο Βαλεντίνο ας πούμε. Κι όμως. Ψάχνοντας ανακάλυψα ότι η ημέρα αυτή αντιστοιχεί σε κάποια πολύ σημαντικά ιστορικά και πολιτικά γεγονότα τα οποία αφορούν όχι μόνο τα δύο φύλα αλλά και την κοινωνία και την δομή της γενικότερα..
Σαν σήμερα το 1857 ξέσπασε το πρώτο οργανωμένο γυναικείο σοσιαλιστικό κίνημα στην Νέα Υόρκη με αιτήματα για ευνοϊκότερες συνθήκες εργασίας. Το κίνημα διαλύθηκε με την βίαιη παρέμβαση της αστυνομίας αποτέλεσε όμως την εκκίνηση για την κοινωνική αφύπνιση των γυναικών όχι μόνο σε θέματα εργασίας αλλά και σε όλους τους τομείς της ζωής τους. Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Κλάρα Τσέτκιν και υιοθετήθηκε 2 χρόνια αργότερα από την Σοσιαλιστική Διεθνή..
Όλα αυτά άρχισαν να χαράζουν μια νέα πορεία για την γυναικεία πραγματικότητα που για πολλά χρόνια παρέμενε καταπιεσμένη γιατί απλά «κάποιος (άντρας) το είπε». Η διεκδίκηση των δικαιωμάτων της ακόμα και σήμερα, στη υποτιθέμενη «προχωρημένη» και «ανεπτυγμένη» κοινωνία μας είναι ένα θέμα ταμπού που περιτριγυρίζεται από πολλά κατάλοιπα μεσαιωνικών και προπολεμικών προκαταλήψεων. Η καραμέλα της «απελευθέρωσης» που θέλουμε να πιπιλάμε στην εποχή μας δεν φαίνεται να μπορεί να κρύψει την ανασφάλεια και την παλαιολιθική μας αντίληψη για την θέση των δύο φύλων. Φυσικά η γυναίκα έχει καταφέρει να κερδίσει τις μάχες της σε πολλές χώρες όχι όμως και σε όλες..
Τι είναι επιτέλους αυτή η μάχη; Τι σημαίνει ισχυρό και ασθενές φύλο και ποιος το ορίζει; Γιατί σε μια εποχή που θέλουμε να δούμε την ζωή έξω απ΄τον πλανήτη μας, σε αυτόν εδώ είμαστε ανίκανοι να δούμε πέρα απ’ το τεράστιο εγώ μας; Γιατί ντρεπόμαστε να παραδεχτούμε ότι δεν φοράμε ρούχα μάρκας αλλά δεν ντρεπόμαστε που σε κάποιες χώρες η δολοφονία της γυναίκας δεν αποτελεί ποινικό έγκλημα; Γιατί πρέπει πάντα να το βλέπουμε σαν έναν αγώνα κυριαρχίας κι όχι σαν μια φυσική εξίσωση δύο βιολογικά ίδιων όντων; Τι φοβόμαστε;.
Σήμερα λοιπόν γιορτάζουν όλες οι γυναίκες. Αυτές που αγαπάτε, αυτές που κάποτε αγαπήσατε και αυτές που ίσως μια μέρα θα αγαπήσετε. Γιορτάζουν όλες όσες ξέρετε αλλά και όλες όσες δεν θα γνωρίσετε ποτέ. Γιορτάζουν όσες είναι περήφανες που είναι γυναίκες και όσες έχουν αναγκάσει οι συνθήκες να το μετανιώσουν. Όσες θεωρούνται πρότυπα ομορφιάς κι όσες δεν θα ακούσουνε ποτέ πόσο όμορφες είναι..
Αποφάσισα λοιπόν να αφιερώσω σε όλες εσάς ένα ποίημα όταν θυμήθηκα ένα στίχο της Κικής Δημουλά. «Σε λέω γυναίκα, γιατί είσαι αιχμάλωτη» (Σημείο αναγνωρίσεως, στ.40). Κι η αιχμαλωσία είναι σχετική. Ίσως ποτέ να μην βρεθεί μια λύση, γιατί η ανασφάλεια μας δεν θα μας άφηνε ποτέ να δεχτούμε αυτόν που μας μάθανε να βλέπουμε κατώτερο για ίσο. Ακόμα κι αν αυτός είναι ο εαυτός μας. Όμως και πάλι εγώ σας λέω Γυναίκες. Όχι αιχμάλωτες ή ελεύθερες, όχι κατώτερες ή ανώτερες. Απλά Γυναίκες. Χρόνια Πολλά.
Σταυρούλα Θεμελή