Στὸν Ἄλισσό καὶ στῆς Βρυτζάχας τὴν Πηγὴ

Written by Super User. Posted in Δημιουργίες

Μιχαήλ Πυλάρτη
Από την συλλογή: «Περίπατοι στό Ζωτικό»

Μὲ ἄλλους δυὸ παρέα
σκεφθήκαμε καφὲ νὰ πιοῦμε
στὸ γραφικὸ λιβάδι
καὶ μετὰ νὰ ἀνεβοῦμε
στῆς βρυτζάχας τὴν πηγή.

Ἐκεῖ διηγιόμασταν ἀναμνήσεις
τὶς ὡς συνήθως ἀπό τὰ παλιά
τὶς σχολικὲς μας εκδρομές
τὸ μάζεμα τσαγιοῦ, ξαπόστεμα στὰ «Πηγαδάκια»

τὸν "τρύγο" κερασιῶν στοῦ «Μπέκιου»!
τὸ «διαγώνισμα» στὸν χρόνο ἀντοχῆς
ἑνὸς χεριοῦ στὸ κατάκρυο νερὸ τῆς Βρύσης,
μὰ προπάντων τὸ φιλόξενο φαΐ
τῶν τότε τσελιγκάδων·
Θυμηθήκαμε τὸ θεϊκὸ γιαούρτι
μὲ ψωμὶ «καθάριο» καὶ πρόβειο τὸ τυρί
ἤ πού ἀνέμελα γελούσαμε
ὅταν γιὰ ἀστεῖο μὲ κάπες μᾶς τυλίγαν!!

Καὶ ἐνῶ τέτοια λέγαμε
ὄμορφα μὰ περασμένα
ποῦ σημάδεψαν
οἱ πατημασιὲς τῆς νιότης μας,
καὶ εὔθυμα φωτογραφίες βγάζαμε
τὰ ἐλεύθερα, ἀπόμακρα ἄλογα
ποῦ μοιάζανε με ζωγραφιὰ κινούμενη

στὶς πέτρινες πλαγιὲς

μὲ χαμόθαμνους καὶ ἀσφάκες,
ὁ δάσκαλος ὁ Φώτης
τὴν κουβέντα μας σοβάρεψε πολύ

....καὶ ὅταν ἀρχίζει νὰ μιλᾶ

τὸν σταματᾶ μονάχα τὸ φαΐ !.

«Πιστεύω πώς ἐτοῦτος ἐδῶ ὁ τόπος

ὁ ὀρεινὸς καὶ δύσβατος - καὶ τώρα ἀκόμη -
λόγῳ τῆς ξακουστῆς Πηγῆς
θὰ ἦταν σίγουρα ἱερὸς,
ἀφοῦ ὡς ὕψιστο ἀγαθὸ
τὸ νερὸ ἦταν σχετικὸ μὲ τὴν Ζωὴ, τὸν Ἔρωτα
ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν Θάνατο ακόμη
ἂν σκεφθοῦμε τὸν Ἀχέροντα πού ἀναφέρεται
σὲ Νεκρομαντεῖο καὶ στὸν Κάτω Κόσμο.
- Και παρεμπιπτόντως δὲ, Βρυτζάχα: κατὰ μία εκδοχή

στὰ σλάβικα σημαίνει γοργορρέουσα πηγή -

Σὲ αὐτὴ λοιπὸν, τοῦ Ἀλισσοῦ Πηγὴ, φαντάζομαι

νὰ λούζονταν ἡ σύντροφος μετέπειτα τοῦ Δία
ἡ Θεὰ τοῦ ὑγροῦ στοιχείου καὶ τῆς γονιμότητας

τοῦ Ἔρωτα καὶ τῆς δημιουργίας - ἡ Διώνη

-κορυφαία στῶν Πελασγὼν τὸν μῦθο

τότε πού λατρεύονταν καὶ ὁ Δίας στην Δωδώνη.

Καὶ μὴ ξεχνᾶτε πώς τὰ τοπωνύμια
τοῦ «Ἄλισσοῦ» ἐδῶ, καὶ τοῦ «Τόμαρου» απέναντι

εἶναι γλωσσικά κατάλοιπα Πελασγικὰ

προελληνικῶν φύλων δηλαδὴ, τῆς ἐποχῆς Χαλκοῦ,

ἐνῶ ὁ πρῶτος Ἑλληνόγλωσσος λαὸς
ποῦ πάτησε αὐτὸν ἐδῶ τὸν τόπο
ἦταν οἱ Θεσπρωτοί
καὶ ἀργότερα ἐγκαταστάθηκαν οἱ Μολοσσοὶ...».

Ἡ Δέσποινα, ἡ τρίτη τῆς παρέας
τὸν διακόπτει κάπως ἄκομψα
καὶ τὸν ρωτᾶ γιὰ τὴν παλιὰ τοῦ χωριοῦ μας ὀνομασία

τὴν «Λιβίκιστα».
- «Μᾶλλον (ἀπαντᾶ) ἀπὸ τὸ ρῆμα «λείβω»
ποῦ παράγει τὸ ἐμβληματικὸ, γιὰ μᾶς, Λιβάδι
τόπος μὲ λιμνάζοντα νερὰ, (τόπος) ὑγροῦ στοιχείου

μὲ την κατάληξη -ικὸς πού προέλευση σημαίνει
καὶ τὸ σλάβικο επίθημα το -ista
πού σημαίνουν ὅλα μαζὶ : «αὐτὸς ὁ τόπος
ἀπ' τὸν ὁποῖο ἀναβλύζουν τὰ νερὰ»,
μορφοποιοῦν τὸ "ὑβριδικὸ" : λιβ –ίκ -ιστα -,
δηλαδή τὸ «ἔφυδρον χωρίον».
Ἀπὸ τὴν Πηγὴ λοιπὸν καὶ τὸ Λιβάδι
ἔχουμε ἐπωνυμία τοῦ μετέπειτα Χωριοῦ»!

Ἄποψη μὲ «εὐθύνη λέγοντος»
χωρίς διάθεση γιὰ διαφωνίες
ἀρκεῖ τὸν στοχασμὸ νὰ σοῦ ξυπνᾶ !.
Ἐξ ἄλλου... εἶναι καὶ ὥρα δύσκολη γιατὶ,
- παρ' ὅτι οἱ δύο ἄνδρες δείχνουμε προγάστορες

καὶ ὑποβοηθοῦμε μὲ ραβδί τὴν διαδρομή, -

ἡ Δέσποινα μᾶς θύμισε ἐπιτακτικὰ

«ὅτι ἀναλωθήκαμε ἀρκετὰ...
μὲ μύθους καὶ ...γραμματικὴ
καὶ πρέπει νὰ νοιαστοῦμε πρακτικὰ

γιὰ ἕνα γεμάτο πιάτο, με ρακί·

καλὴ εἶναι ἡ πνευματικὴ τροφὴ

μὰ θέλει στόμαχο γεμᾶτο καὶ ...τρυφή» !